بریس زانو پرانتزی یک روش درمانی برای حفظ عملکرد طبیعی و یا جلوگیری از عود در درمان زانو پرانتزی است. در صورتی که استفاده از بریس زانو به صورت مداوم انجام شود، روند درمان زانو پرانتزی در کودکان و بزرگسالان با درصد موفقیت بیشتری انجام خواهد شد. در گذشته روش جراحی به عنوان درمان اصلی برای درمان زانو پرانتزی به کار برده می‌شود اما در حال حاضر با توجه به وضعیت استخوان‌ها، ماهیچه‌ها و مفاصل استفاده از بریس یک روش کم تهاجمی‌تر است که به بسیاری از بیماران توصیه می‌شود.
بریس زانو پرانتزی چیست؟
بریس زانو پرانتزی یک وسیله‌ی درمانی برای پای پرانتزی یا ژنو وروم است که از دو قسمت تشکیل شده است:
1- میله (که معمولا فلزی است): طول میله به اندازه‌ی شانه‌های کودک و یا بزرگسال در نظر گرفته می‌شود.
2- کفش مخصوص (یا چکمه): دو انتهای کفش توسط میله به یکدیگر متصل می‌شوند.
بریس باعث می‌شود پاها در موقعیت صحیحی قرار بگیرند. حتی اگر پرانتزی بودن پا فقط در یک طرف باشد، بریس در روی هر دو پا نصب می‌شود.
چه مدت باید از بریس جهت درمان زانو پرانتزی استفاده کرد؟
بریس با توجه به شدت مشکل پرانتزی بودن پا بین 2 تا 5 سال باید استفاده شود. در ابتدا لازم است که بریس به مدت 3 ماه در تمام لحظات شبانه روز به جز در هنگام حمام رفتن استفاده شود. پس از 3 ماه فقط کافی است در هنگام چرت زدن طی روز و خواب شبانه بریس استفاده شود.
اهمیت استفاده از بریس در درمان زانو پرانتزی
پس از گچ گرفتن پا که با نام “مرحله‌ی اصلاح” نیز شناخته می‌شود، وضعیت زانوها طبیعی به نظر می‌رسد و بیماران ممکن است فکر کنند که تحت درمان قرار گرفته‌اند اما بدون استفاده از بریس جهت نگه داشتن پاها در موقعیت صحیح ممکن است زانوها به حالت پرانتزی قبلی بازگردند. این موضوع به ویژه در کودکان که رشد استخوان‌های آنها هنوز به پایان نرسیده است از اهمیت بالایی برخوردار است.
بنابراین همان قدر که مرحله‌ی گچ گرفتن پاها مهم است، استفاده از بریس‌ها نیز اهمیت دارد. در صورتی که بریس طبق دستورالعملی که پزشک به شما ارائه کرده است استفاده نشود ممکن است زانوهای پرانتزی شما به حالت اول بازگردد و تمام تلاش‌ها و زحماتی که برای درمان شما انجام شده است از بین برود. در این صورت مجبور هستید تمام مراحل درمان را از اول شروع نمائيد.
استفاده ار بریس برای زانو پرانتزی کودکان
استفاده از بریس برای بزرگسالان و یا کودکانی که در سنین نوجوانی قرار دارند ساده است اما برای کودکان کوچکتر ممکن است با مشکل و پیچیدگی‌هایی همراه باشد. در این موارد لازم است با صبر و حوصله به کودک خود توضیح دهید که استفاده از بریس‌ها هیچ گونه درد و ناراحتی برای او به همراه ندارد. با اینکه استفاده از بریس در ابتدا ممکن است برای کودک، جدید و متفاوت باشد اما کودکان خیلی سریع‌تر از بزرگسالان به پوشیدن بریس عادت می‌کنند و خیلی زود استفاده بریس بخشی از زندگی روزمره‌ی آنها می‌شود.
✍️ درباره زانوی ضربدری بیشتر بدانید ~
نحوه حرکت دادن پاها در زمان استفاده از بریس
زمانی که پاها گچ گرفته می‌شوند می‌توان هر پا را به صورت جداگانه حرکت داد اما زمانی که بریس استفاده می‌شود، حرت دادن پاها به صورت جداگانه امکان پذیر نیست و پاها باید به صورت همزمان حرکت کنند. در ابتدا ممکن است راه رفتن، نشستن و سایر حرکات مشکل به نظر برسد اما به تدریج می‌توانید با حرکت میله به سمت بالا و پایین راه رفتن و سایر حرکات را به سادگی انجام دهید.
توجه داشته باشید؛ در صورتی که در هر مرحله‌ی استفاده از بریس دچار مشکل شدید می‌توانید با پزشک و یا فیزیوتراپ خود تماس بگیرید.
نحوه استفاده از بریس‌ها در درمان زانو پرانتزی
- پس از برداشتن گچ نهایی، باید استفاده از بریس‌ها بلافاصله شروع شود.
- ابتدا باید پاشنه‌ی پا داخل کفش شود و سپس بندها محکم شوند.
- وضعیت پوست و گردش خون در پا باید به صورت منظم بررسی شود.
- برای راحتی می‌توان از جوراب استفاده کرد اما دقت داشته باشید که جوراب در هیچ قسمتی جمع نشده باشد.
- جهت جلوگیری از اصطکاک بریس باید محکم و ثابت باشد تا پای شما زخم نشود.
- در صورت مشاهده‌ی قرمز شدن پوست، تاول و یا سرد شدن انگشتان با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض استفاده از بریس در درمان زانو پرانتزی
- قرمز شدن پوست پا: مقدار کمی قرمز شدن پوست پا به دلیل فشاری که بریس ممکن است وارد نماید کاملاُ طبیعی است اما قرمز شدن رنگ پوست، بیست دقیقه پس از خارج کردن بریس باید از بین برود. در صورتی که قرمز شدن پوست پس از برداشتن بریس از بین نرفت باید به پزشک خود اطلاع دهید.
- تاول و یا زخم در پا: ایجاد زخم و تاول معمولاُ نشانه‌ای از تنگ بودن کفش است. جهت برطرف کردن تاول و زخم به صورت خودسرانه از کرم و یا پماد استفاده نکنید زیرا ممکن است باعث بدتر شدن زخم‌ها شود. جهت درمان به پزشک خود مراجعه نمائید.
نتایج استفاده از بریس در درمان زانو پرانتزی
براساس آمار نیمی از کودکانی که تحت درمان قرار دارند از بریس‌ها طبق دستورالعمل استفاده نمی‌کنند. استفاده از بریس‌های بی‌کیفیت که حرکت را برای کودک سخت می‌نماید یکی از دلایل شکست درمان است.
همچنین با توجه به اینکه بریس‌ها برای مدت طولانی باید استفاده شوند (بین 2 تا 5 سال)، بسیاری از والدین نسبت به روند درمان بی‌توجه بوده و این عوامل منجر به شکست درمان می‌شود.