در مواردی که ضربه و یا فشار های شدیدی به لگن خاصره فرد وارد می شود شکستگی های متفاوتی به وجود می آید که به طیف مجموعه این شکستگی ها، شکستگی لگن گفته می شود. این شکستگی نواحی مختلفی از لگن را شامل می شود که انواع متعددی دارد. اما سوال اینجاست که علل و علائم شکستگی لگن چیست؟ چرا شکستگی لگن کشنده است؟ آیا درمان شکستگی لگن بدون جراحی امکان پذیر است؟ به منظور آشنایی بیشتر با این عارضه و راه های درمان آن تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
شکستگی لگن چیست؟
همان طور که در مقدمه مقاله اشاره شد، به مجموعه ای از شکستگی ها در نواحی مختلف لگن خاصره، شکستگی لگن گفته می شود. این شکستگی ها معمولا در اثر حوادثی مانند تصادف، زمین خوردن،حوادث حین ورزش و مواردی از این قبیل به وجود می آیند. در افرادی که دارای سن بالا هستند با زمین خوردن شکستگی لگن به وجود می آید. مخصوصا در افراد سالمند که دارای پوکی استخوان هستند نیز حتی با ضربات کم فشار نیز امکان بروز شکستگی لگن و جود دارد. اما در جوانان باید شدت ضربات بیشتر باشد تا شکستگی پدید آید، مثلا در افتادن از ارتفاع و یا در تصادف های رانندگی. در ادامه انواع شکستگی لگن را آورده ایم.
انواع شکستگی لگن
به طور کلی، شکستگی لگن به سه بخش کلی تقسیم می شود:
- شکستگی استابولوم
- شکستگی حلقه لگن
- شکستگی اطراف مفصل ران
شایان ذکر است که شکستگی سر استخوان لگن را جزو شکستگی لگن محسوب می کنند، اما جزو هیچ کدام از موارد بالا نیست.
شکستگی استابولوم
به نوعی از شکستگی که در استخوان های پوبیس، ایسکیوم و ایلیوم ایجاد می شود را می گویند. شکستگی استابولوم به صورتی خواهد بود که خط شکستگی وارد ناحیه استابولوم می شود. این نوع شکستگی دارای اهمیت بالایی است، زیرا باید به دقت جا انداخته شود. اگر در جا انداختن این استخوان ها کوچکترین مشکل و یا اشتباهی صورت بگیرد باعث می شود که ظرف چند ماه کل مفصل ران تخریب شده و در چند سال ساییدگی و آرتروز را برای فرد به وجود آورد. همین امر باعث شده که این دسته از شکستگی به عنوان رشته ای در فوق تخصص ارتوپدی باشد و همچنین تمام مراکز درمانی نیز قادر به انجام این کار نیستند.
شکستگی حلقه لگن
این دسته از شکستگی ها در استخوان های پوبیس،ایلیوم، ایسکیوم و ساکروم اتفاق می افتند. این شکستگی انواع مختلفی دارد که گاها با مدتی استراحت کاملا درمان می شود. اما گاهی اوقات به علت خونریزی های شدید در ظرف چند ساعت بیمار را به هلاکت می رساند.
شکستگی اطراف مفصل ران
این دسته از شکستگی ها در قسمت زیرین سر استخوان ران به وجود می آید. این نوع از شکستگی نیز انواع مختلفی دارد که مهم ترین آنها شامل شکستگی اینترتروکانتریک و شکستگی گردن استخوان ران می شود. شکستگی ناحیه ران به این دلیل جزو شکستگی لگن محسوب می شود که درد آن در لگن نیز احساس می شود و بسیار نزدیک به لگن می باشد.
شکستگی سر استخوان ران
در مواردی که مفصل ران دچار در رفتگی می شود این عارضه بروز می کند. در مواردی ممکن است در هنگام در رفتگی مفصل ران، این مفصل به اطراف استابولوم گیر کند و تکه ای از آن را نیز جدا کند.
علت های شکستگی لگن در نواحی اطراف مفصل ران
این شکستگی ها با پوکی استخوان رابطه مستقیمی دارند و در مواردی که فرد زمین بخورد یا ضربه ای به طور مستقیم به قسمت بالای ران وارد شود به وجود می آیند. پوکی استخوان یا همان استئوپروز بر تمام استخوان های بدن تاثیر یکسانی ندارد.مثلا در نواحی مچ دست،مهره ها و نواحی بالای ران بیشتر بروز می کند و باعث می شود این نواحی بیشتر دچار شکستگی شوند. اغلب شکستگی در نواحی اطراف مفصل ران در دو دسته از افراد اتفاق می افتد:
- افرادی که از سلامت استخوانی خوبی برخوردارند، اما شدت ضربه های وارده بالا است. مانند جوانان و ضرباتی که در رانندگی به آنها وارد می شود.
- افرادی که از سلامت استخوانی کافی ندارند و استخوان هایشان ضعیف است و حتی با ضرباتی با شدت کم نیز شکستگی در این افراد بروز می کند.
توصیه می شود تعویض مفصل لگن و پوکی استخوان را بخوانید.
نشانه های شکستگی مفصل ران
اصلی ترین نشانه درد شدید در ناحیه کشاله ران و مفصل ران است. این درد به صورتی است که گاها حتی حرکات کوچک دردهای شدیدی را در فرد به وجود می آورد. وقتی که این شکستگی ها اتفاق بیفتد، پایی که دچار شکستگی شده به سمت بیرون می چرخد و اندام تحتانی در طرف شکسته کوتاه تر به نظر می رسد. اگر فقط شگستگی لگن پیش آمده باشد و جابه جایی نباشد بیمار به سختی می تواند حرکت کند.هرچند در کل راه رفتن با پایی که شکسته شده غیر ممکن است.
چگونگی تشخیص شکستگی لگن در اطراف مفصل ران
با انجام رادیوگرافی معمولی به راحتی می توان این شکستگی ها را تشخیص داد.خطوط شکستگی و قسمت های جابجا شده در رادیوگرافی ها به طور کاملا واضح قابل مشاهده است. اما در مواردی که شکستگی ناکامل و یا بدون جابه جایی باشد شکستگی ها با رادیوگرافی ساده قابل تشخیص نخواهند بود و یا به سختی دیده می شوند. در چنین مواقعی ام آر آی و سیتی اسکن مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
گاها در نمای رخ مفصل لگن شکستگی های لگن دیده نمی شود و به همین خاطر از نمای نیم رخ لگن نیز باید عکس برداری شود تا بتوان یک دید کلی از لگن را بدست آورد و بتوان شکستگی را تشخیص داد.
انواع شکستگی در کنار مفصل ران
شکستگی های اطراف مفصل ران را با توجه به اینکه کدام ناحیه از استخوان بالایی لگن دچار شکستگی شده باشد به شیوه زیر دسته بندی می کنند.
- شکستگی های اینترتروکانتریک: شکستگی هایی می باشند که در ناحیه تروکانتر می باشند. در این نوع از شکستگی ها تروکانتر کوچک و تروکانتر بزرگ به وسیله خط شکستگی به یکدیگر متصل خواهند شد.
- شکستگی های گردن ران: در ناحیه بین سر و تروکانتر و قسمت گردن ران اتفاق می افتند. همچنین این شکستگی ها می توانند دقیقا در وسط گردن استخوان ران، محل اتصال گردن و ناحیه تروکانتر و یا در زیر سر استخوان ران اتفاق بی افتند.
- شکستگی های ساب تروکانتریک: این دسته از شکستگی ها در ناحیه زیر تروکانتر کوچک و ناحیه ای به وسعت 5 سانتی متر پایین تر از آن نیز به وجود می آیند.
- شکستگی تروکانتر: شکستگی تروکانتر که در تروکانتر بزرگ یا کوچک بروز می کند به این صورت است که برجستگی های تروکانتر را از تنه و قسمت اصلی استخوان جدا می کند.
کلام آخر
شکستگی لگن مجموعه ای از شکستگی ها در لگن خاصره است که معمولاً در اثر افتادن یا سانحه ایجاد می شوند. شکستگی لگن ممکن است در در هر سنی رخ دهد، اما احتمال بروز این اتفاق معمولا در سالمندان به واسطه پوکی استخوان و سایر مشکلات استخوانی بیشتر از جوانان است. شکستگی لگن انواع مختلفی دارد و باتوجه به شرایط بیمار و گستردگی شکستگی درمان های مختلف با جراحی یا بدون جراحی انجام می شود. به منظور کاهش عوارض ناشی از شکستگی و بهبود ناحیه شکستگی به بهترین متخصص ارتوپدی مراجعه نمایید.