ورزش و انجام تمرینات تقویتی گام مهمی در درمان و بهبود آسیب های مفصلی و عضلانی بدن است و تعویض مفصل زانو هم از این قاعده مستثنی نیست. قطعا ورزش‌های بعد از عمل تعویض مفصل زانو توسط پزشک متخصص در برنامه درمانی فرد بعد از تعویض مفصل زانو قرار خواهد گرفت. در این مقاله از سایت دکتر کاوه قرنی زاده؛ متخصص ارتوپدی جراحی زانو، شما را با بهترین ورزش‌های بعد از عمل تعویض مفصل زانو آشنا خواهیم کرد و ممنوعیت‌های ورزشی بعد از انجام این عمل را نیز بررسی خواهیم کرد.
ورزش‌های مناسب بعد از عمل تعویض مفصل زانو
۱) تمرینات توانبخشی:
این شامل تمریناتی است که برای تقویت عضلات محیطی زانو، افزایش رنج حرکت، بهبود تعادل و استقامت عضلانی برنامه‌ریزی می‌شوند. این تمرینات می‌توانند شامل تمرینات مقاومتی، تمرینات تعادلی و تمرینات انعطاف‌پذیری باشند.
۲) شنا:
از آنجایی که شنا فشار کمی بر مفاصل زانو وارد می‌کند پس می‌تواند آن را به عنوان یک فعالیت تناسب اندام مناسب پس از تعویض مفصل زانو در برنامه درمانی قرار داد. همچنین، استفاده از استخر به عنوان محیط آبی برای تمرینات توانبخشی نیز بسیار مفید خواهد بود.
۳) دوچرخه‌سواری:
دوچرخه‌سواری فشار و تحمل بر روی مفاصل زانو را کاهش می‌دهد. انجام دوچرخه‌سواری در سرعت مناسب و با در نظر گرفتن قوانین ایمنی به خصوص بعد از عمل تعویض مفصل زانو در جوانان می‌تواند به توانبخشی مفصل زانو کمک کند.
۴) پیاده‌روی:
پیاده‌روی یک فعالیت ساده و مؤثر برای توانبخشی مفصل زانو است. پیاده‌روی را با فاصله‌های کوتاه شروع کرده و با افزایش مسافت تدریجی، قدرت عضلات و استقامت مفاصل زانو را افزایش دهید.
۵) تمرینات آبی:
همانطور که گفته شد محیط‌های آبی پیشنهاد مناسبی برای توانبخشی هستند. استفاده از آبگرم، دوچرخه‌سواری در آب، یوگا آبی و تمرینات اینچنینی دیگر می‌توانند به عنوان یک روش نرم و کم‌فشار برای توانبخشی و تقویت عضلات زانو پیشنهاد شوند.
چندوقت بعد از عمل تعویض مفصل زانو می‌توان ورزش کرد؟
زمان شروع ورزش پس از عمل تعویض مفصل زانو بستگی به عوامل مختلفی از جمله روند و مدت زمان عمل تعویض مفصل زانو، وضعیت جسمی بیمار، عملکرد فرد در فرایند توانبخشی، قدرت بدنی بیمار در انجام فعالیت‌های بدنی و در نهایت صلاحدید پزشک متخصص ارتوپدی خواهد داشت. به طور کلی، شروع تمرینات توانبخشی و ورزش بعد از تعویض مفصل زانو پس از 6 تا 12 هفته بلامانع است.
فیلم ورزش ساده بعد از تعویض مفصل زانو:
ورزش های مفید و ساده بعد از تعویض مفصل زانو
در ابتدا، تمرینات توانبخشی و فعالیت‌هایی با شدت کم و تحت نظارت در برنامه تمرینی بیمار قرار می‌گیرد[که پزشک احتمالا توصیه خواهد کرد با تمرینات تعادلی و تقویتی برای افزایش رنج حرکتی زانو شروع کنید]، سپس با گذشت زمان و بهبود تدریجی می‌توانید به تمرینات با شدت بیشتر و فعالیت‌های ورزشی متنوع‌تر بپردازید.
چه ورزش‌هایی بعد از تعویض مفصل زانو ممنوع است؟
- ورزش‌های ضربه‌ای و پرشی مانند فوتبال، بسکتبال، هاکی، راگبی و والیبال
- ورزش‌های باربر مانند وزنه‌برداری، پرس سینه، اسکوات
- ورزش‌هایی با ریسک بالا مانند اسکی، اسکیت‌بورد، پارکور، کوهنوردی و سنگنوردی
بهترین تمرین برای تقویت عضلات اطراف زانو بعد از تعویض مفصل زانو
↜ انقباض عضلات کوادریسپ:
در این تمرین برای تقویت عضلات کوادریسپ، در حالت نشسته پشت به دیوار یا درازکش قرار بگیرید، بازوها را روی سطح دیوار یا در موازات بدن قرار دهید و زانو را تا زاویه ۴۵ درجه انعطاف داده و سپس به آرامی زانو را به سمت بالا ببرید و دوباره به موقعیت اولیه برگردانید.
↜ انقباض عضلات همسترینگ:
در حالت نشسته روی یک صندلی یا تخته، پاها را به جلو دراز کرده و سپس به آرامی زانو را خم کرده و پا را به سمت بالا ببرید و سپس آرامی پا را به حالت اولیه برگردانید.
↜ انقباض عضلات آبدومینال:
در حالت نشسته روی صندلی یا تخته، پاها را در زاویه ۹۰ درجه قرار داده و با استفاده از عضلات شکم، پاها را به سمت بالا ببرید، سپس به آرامی به حالت اولیه برگردانید. این تمرین علاوه بر تقویت عضلات آبدومینال، به استحکام زانو کمک می‌کند.
↜ تمرینات با توپ فیت‌بال:
استفاده از توپ فیت‌بال در تمرینات مختلف مانند انقباض و کشش عضلات پیرامونی زانو می‌تواند به تقویت آنها کمک کند و استحکام زانو را افزایش دهد. برخی از تمرینات شامل تکان دادن توپ، فشردن توپ بین دو زانو و حرکات چرخشی با توپ هستند.
*~ سوالات متداول ورزش بعد از عمل تعویض مفصل زانو ~*
بازگشت به ورزش حرفه‌ای پس از عمل تعویض مفصل زانو بلامانع است اما حتما باید زیر نظر پزشک متخصص و با رعایت اصول مراقبتی انجام شود.
زمان شروع ورزش پس از عمل تعویض مفصل زانو بستگی به پیشرفت و بهبود بیمار و شرایط فیزیکی او دارد، به طور کلی عموما پس از 6 تا 8 هفته پزشک اجازه ورزش محدود را به بیمار می‌دهد.