تعویض مفصل شانه
جراحی تعویض مفصل شانه ، یکی از روش های موثر و ایمن در تسکین و التیام درد ناشی از آسیب های شانه می باشد. در صورتی که درد شانه، با درمان های غیر جراحی و مصرف دارو بهبود نیابد، جراحی تعویض مفصل شانه توصیه می شود.
در این جراحی ، قسمت های آسیب دیده شانه برداشت شده و پروتز مصنوعی جایگزین می شود. هدف از جراحی، تعویض سر استخوان هومروس، و یا تعویض هر دو قسمت توپی شکل و سوکت می باشد.
علت بروز درد و آسیب شانه چیست؟
عوامل متعددی باعث بروز درد در ناحیه شانه می شوند، از جمله:
– استئوآرتریت
استئوآرتریت و یا ساییدگی مفصل، بیماری تخریبی است که عمدتا از سنین 50 سالگی به بعد، ظاهر می شود. در چنین شرایطی، استخوان ها بر روی هم ساییده می شوند، و مفصل شانه نیز نرم خواهد شد. به مرور زمان، شاهد سفتی و درد در ناحیه شانه خواهیم بود. متاسفانه راهی برای پیشگیری از بروز این عارضه وجود ندارد.
– آرتریت روماتوئید
آرتریت روماتوئید، عارضه ای است که در آن، مخاط سینوویال اطراف مفصل، ملتهب و ضخیم می شود. چنین التهاب و تورمی، در نهایت منجر به آسیب غضروف، درد و سفتی مفصل خواهد شد. آرتریت روماتوئید، یکی از شایع ترین انواع آرتریت التهابی یا روماتیسم می باشد.
– آرتریت ناشی از آسیب و صدمه
این نوع آرتریت، آسیب شدید شانه محسوب می شود. شکستگی استخوان های شانه و یا پارگی تاندون ها و رباط های شانه، منجر به آسیب غضروف آرتیکولار، و در نهایت درد شانه و محدود شدن دامنه حرکتی و عملکردی شانه می شود.
– شکستگی های شدید
شکستگی شانه، یکی دیگر از علل انجام جراحی تعویض مفصل شانه می باشد. زمانی که قسمت فوقانی بازو دچار شکستگی شود، قرار گرفتن استخوان در جای اولیه و طبیعی سخت خواهد بود. علاوه بر این، خونرسانی به استخوانی که دچار شکستگی شده نیز مختل خواهد شد.
افراد میانسال بیشتر در معرض آسیب و شکستگی قرار دارند.
دلایل انجام جراحی تعویض مفصل شانه
– درد شانه که باعث مختل شدن کارها و فعالیت های روزانه فرد، مانند لباس پوشیدن و یا برداشتن اشیا می شود.
– درد خفیف و یا نسبتا شدیدی که حتی به هنگام استراحت نیز فرد را آزار می دهد. ممکن است شدت درد به حدی باشدکه مانع خواب راحت برای فرد شود.
– کاهش دامنه حرکتی مفصل و یا احساس ضعف در شانه
– عدم بهبود علائم و درد، با مصرف داروهای مسکن و ضد التهابی، و یا فیزیوتراپی
معاینات بالینی
متخصص ارتوپدی ، ابتدا به بررسی سوابق پزشکی و شرایط جسمانی بیمار می پردازد، سپس جهت تعیین میزان آسیب، و یا بررسی شرایط کلی استخوان و مفصل، تست های عکس برداری مانند اشعه ایکس، سی تی اسکن و MRI، انجام خواهد شد.
پزشک با بررسی نتایج تست ها و معاینات فیزیکی، به این نتیجه می رسد که آیا این جراحی با موفقیت همراه خواهد بود یا خیر.
دوره نقاهت جراحی تعویض مفصل شانه
بعد از جراحی، جهت پیشگیری از بروز عفونت، آنتی بیوتیک هایی برای بیمار تجویز می شود.
بهتر است بیمار تا چند روز غذاهای آبکی مصرف کند، و تا حد امکان استراحت کند.
بعد از جراحی، داروهایی جهت تسکین درد به بیمار داده می شود، داروهایی نظیر داروهای ضد التهابی و یا غیر استروئیدی.
فیزیوتراپی، بعد از تسکین درد، یکی از موثرترین اقدامات در تقویت قوای عضلانی و بهبود دامنه حرکتی مفصل آسیب دیده می باشد.
پس از مرخص شدن از بیمارستان، فرد بایستی مواردی را در منزل رعایت کند، از جمله:
– مراقبت از زخم
بخیه ها چند هفته بعد از جراحی، کشیده خواهند شد. در طول این مدت، فرد باستی از زخم ها مراقبت کند. زخم همواره بایستی خشک نگه داشته شود. بهتر است جهت جلوگیری از خیس شدن زخم و یا عدم تماس لباس ها با زخم، از پانسمان های مناسب استفاده شود.
– فعالیت
فعالیت بدنی، یکی دیگر از مراقبت هایی است باید در منزل به آن اهمیت داده شود، به خصوص در اولین هفته ها بعد از جراحی. بسیاری از بیماران قادر به انجام فعالیت های ساده مانند لباس پوشیدن هستند. ممکن است فرد بعد از انجام این فعالیت ها، شب ها هنگام خواب درد خفیفی را تجربه کند، که جای نگرانی ندارد و کاملا طبیعی است.
رانندگی، 2 تا 4 هفته بعد از جراحی بلامانع می باشد.
باید و نباید های جراحی تعویض مفصل شانه
– تا حد امکان نباید از شانه کار کشیده شود، بهتر است فرد شب ها بر روی شانه خود نخوابد.
– تمرینات تجویز شده از سوی پزشک بایستی دو تا سه مرتبه در طول روز انجام شود.
– قرص های مسکن بیش از حد مجاز نباید مصرف شوند.
– از برداشتن و بلند کردن اجسام سنگین باید خودداری شود، به خصوص دو تا چهار هفته بعد از جراحی.
– از قرار دادن شانه در موقعیت های شدید نیز بایستی خودداری شود، به خصوص تا 6 هفته بعد از جراحی.
درصد موفقیت این جراحی بسیار بالا می باشد، و بسیاری از بیماران از بهبود کیفیت زندگی شان رضایت کامل دارند. تسکین درد، بهبود دامنه حرکتی و عملکردی، از جمله مزایای جراحی تعویض مفصل شانه می باشد.
Source: https://orthoinfo.aaos.org