نقش PRP در دررفتگی شانه
در دهه اخیر استفاده از روش PRP که همان پلاسمای غنی از پلاکت بوده است، در درمان آسیب های به شانه، در علم ارتوپدی رو به افزایش بوده است. هدف از این مقاله این است که به نقش روش PRP در درمان بیماری های شایع مربوط به شانه مانند روتاتور کاف شانه، اشاره کنیم.
در یافته هایی که اخیراً به دست ما رسیده است، در مورد استفاده از روش PRP برای معالجه به روش جراحی یا غیر جراحی پارگی روتاتور کاف تحقیق شده است. در مورد نقش PRP در درمان دیگر بیماری های شانه تحقیقات کمتری انجام گرفته است. تلاش های گسترده ای برای استاندارد سازی و طبقه بندی فرمولاسیون PRP انجام گرفته است تا در ترکیب و آماده سازی این روش، تغییراتی اعمال شود. ولی در مورد اثربخشی این روش درمانی بیولوژیکی باز هم نیاز به تحقیقات بیشتری است.
در دهه اخیر از روش PRP برای بهبود درد شانه و بهبود عملکرد آن انجام گرفته است. عوارض کمی از این روش درمانی گزارش شده است و به نظر می رسد که خطر کمی برای بیماران داشته است. این روش درمانی نسبت به هزینه های بالای جراحی، مقرون به صرفه است و مزایای بالینی زیادی دارد.
جامعه پزشکی به ویژه در تخصص ارتوپدی، شاهد استفاده هرچه بیشتر از روش پلاسمای غنی از پلاکت یا همان PRP بوده است. PRP سرشار از فاکتورهای رشدی است که برای کاهش التهاب و کمک به ترغیب بدن به بهبود تاندون، رباط، ماهیچه و استخوان مفید است.
روش PRP پتانسیل لازم برای افزایش قدرت بهبود بدن را دارد و از آنجائیکه عوارض کمی دارد، گزینه جذابی برای درمان بسیاری از آسیب های مربوط به سیستم اسکلتی-عضلانی است. با این که نتیجه ای که تا کنون از این روش درمانی گرفته ایم مبنی بر این است که این روش کارامد است ولی تناقض های نامشخصی وجود دارد که نیاز به انجام آزمایشات بیشتری را در آینده ایجاب می کند.
ولی ما در این مقاله قصد داریم که به مرور نشانه ها و نتایج این روش درمانی که در دسته درمان غیر جراحی قرار می گیرد، بپردازیم.
اصول روش PRP
PRP که برای اهداف درمانی استفاده می شود، شامل جداسازی پلاکت های حاوی پلاسمای انسانی و فاکتورهای رشد مرتبط با آن در سطوح فیزیولوژیکی است. خون از ورید محیطی گرفته می شود و در سانتریفیوژ قرار می گیرد تا کل اجزای خون را در لایه ها جدا کند. غلظت بالای پلاکت ها می تواند با مقدار کمی پلاسما مخلوط گردد و در موضع آسیب دیده ( برای مثال شانه ) تزریق شود. مطالعات نشان داده است که انتشار موضعی فاکتورهای رشد موجود در PRP مانند تبدیل فاکتور رشد بتا، فاکتور رشد بنیادی فیبروبلاست، فاکتور رشد مشتق از پلاکت و فاکتور رشد بافت همبند، همراه با غلظت بالای پلاکت های فعال، باعث تحریک روند ترمیم و رشد بافت ها ( مانند عضلات و تاندون های شانه ) در ناحیه می شود.
روش های مختلفی برای تهیه PRP وجود دارد که تنوع بالایی دارند و منجر به اختلاف در غلظت عناصر خون و مشخصات بیوملکولی می شود.
همچنین غلظت نهایی پلاکت ها، فاکتورهای رشد و لکوسیت ها نیز در بیماران متفاوت است.
کیفیت متفاوت PRP و روش های آماده سازی آن باعث شده است که مقایسه ای بین مطالعات بالینی به وجود آید و چالش هایی در این زمینه دیده شود. ولی در کل این روش طبقه بندی شده و استاندارد سازی مقدماتی آن انجام گرفته است. گرچه تا کنون در مورد بهترین روش آماده سازی آن بین دانشمندان و پزشکان توافقی حاصل نشده است.
روش PRP در مقایسه با روش های جراحی
این نکته را باید به خاطر داشته باشید که نقش PRP در درمان بیماری ها و بهبود فرد از تجربیات جراحان ارتوپدی باید حاصل شود. بسیاری از جراحان ارتوپدی با استفاده از روش PRP به بهبود دردهای شانه، دررفتگی شانه و برخی دیگر از بیماری ها کمک کرده اند و نتایج چشمگیری از این روش در پی داشته اند. همچنین عوارض این روش درمانی به نسبت سایر روش های درمانی مانند جراحی، که عوارض شدید و گسترده ای دارند و زندگی فرد را تحت الشعاع قرار می دهد، به مراتب کمتر است.
از سوی دیگر بسیاری از بیماران تمایل به انتخاب روش های غیر درمانی مانند PRP دارند و بیشتر جذب این روش درمانی می شوند. در مواردی که نیاز قطعی به انجام جراحی باشد و با روش PRP نتوان اقدامی برای بیمار انجام داد، بهتر است که با توافقات لازم روش درمانی صحیح را انتخاب نمود.
نتیجه گیری
لازم می دانیم این نکته را هم خاطر نشان کنیم که روش درمانی با PRP با روش های درمانی که به شیوه کنترلی انجام می شوند ، مانند استفاده از استروئید ها و کورتون ها، متفاوت است. این روش درمانی به بدن کمک می کند که روند ترمیم و بهبودی را سریع تر پشت سر بگذارد و در نتیجه با بهبود بافت، درد بیمار کاهش می یابد و سرپوشی بر مشکل بیمار گذاشته نمی شود بلکه درمان ریشه ای انجام می گیرد.
منبع : https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6220008/