پیوند استخوان

پیوند استخوان به ترمیم استخوان ها پس از شکستگی شدید یا زمانی که به درستی بهبود نمی یابند، کمک می کند. پیوند روش‌های زیادی برای این جراحی وجود دارد که شامل پیوند آلوگرافت، اتوگرافت و پیوند استخوان مصنوعی می شود. ممکن است در هر نقطه از بدن انجام شده، و طی اعمال جراحی توسط متخصص ارتوپدی،  یک استخوان سالم  را به نوع آاسیب دیده آن پیوند زنند. متخصص ارتوپدی می تواند از استخوان های لگن، پا، و دنده جهت این جراحی استفاده کند. ما در این مقاله قصد داریم به بررسی بیشتر پیوند استخوان بپردازیم، لذا تا انتها همراه ما باشید.

پیوند استخوان چیست؟

پیوند استخوان یک روش جراحی است که برای جایگزینی استخوان و بهبود ترمیم استخوان انجام می گیرد. در جراحی های بازسازی ارتوپدی مانند جراحی شکستگی و جراحی ستون فقرات از این جراحی کمک گرفته می شود. در اکثر موارد از استخوان خود فرد کمک گرفته می شود که با نام اتوگرافت شناخته می شود. در این موارد استخوان از لگن گرفته خواهد شد. با این حال اگر کیفیت و تراکم استخوان فرد برای انجام پیوند استخوان کافی نباشد، می توان از گزینه های دیگر پیوند استخوان کمک گرفت.

هنگامی که استخوان شکسته می شود، مراحل درمان شروع شده و در حالتی  که این شکستگی عمیق نباشد، سلول ها می توانند آن را ترمیم کنند، اگرچه نتایج حاصل از این شکستگی ممکن است آسیب زیادی به استخوان بزند، در این شرایط استخوان شکسته شده بدون پیوند درمان نمی شود.

دلایل نیاز به پیوند استخوان

ممکن است افراد به دلایل بهبود عملکرد استخوان ها و بسیاری دلایل دیگر نیازمند ان جراحی باشند، که مهم ترین عوامل آن عبارتند از:

• شکستگی جزئی، که بهبود آن  بدون پیوند استخوان امکان پذیر نباشد.
• شکستگی که در گذشته با پیوند استخوان  بهبود نیافته و در حال حاضر نیز باعث آزار بیمار است.
• بیماری های مربوط به استخوان و سرطان
• ایمپلنت های دندانی (نیازمند اعمال جراحی و جایگزینی دندان از دست رفته هستند.)

علائم پوکی استخوان را در مطلب بعدی بخوانید.

در چه مواردی به پیوند استخوان نیاز است؟

در درمان آسیب های مختلفی پیوند استخوان نیاز است که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت:

 شکستگی های استخوانی

یکی از موارد استفاده از تکنیک پیوند استخوان در شکستگی های استخوانی است، اما نه در همه شکستگی ها. این جراحی در شرایط بد جوش خوردن استخوان شکسته که پس از مدت زمان کافی به درستی به یکدیگر جوش نخورده یا عدم ترمیم صورت می گیرد. در این حالت پیوند استخوان از نوع اتوگرافت (پیوند از استخوان های خود فرد) انجام شده و تکثیر و ترمیم بافت استخوانی با سرعت بهتری انجام می شود. درباره تعویض مفصل زانو بخوانید.

جراحی ستون فقرات

از دیگر کاربرد های پیوند استخوان در جراحی های ستون فقرات است. در جراحی هایی همچون جراحی های گوژپشتی و اصلاح انحراف ستون فقرات از این جراحی برای ترمیم و بازسازی استفاده می شود.

انواع روش های پیوند استخوان

انجام پیوند استخوانی قدمت طولانی دارد . اولین گزارش پیوند استخوانی که ثبت شده است پیوند استخوان سگ به انسان بوده است .امروزه روش های مختلفی برای پیوند استخوان وجود دارد که بسته به شرایط بیمار و علت انجام پیوند به تشخیص پزشک مورد استفاده  قرار می گیرند.چهار نوع روش پیوند استخوان وجود دارد :

1. اوتوگرافت
2. آلوگرافت
3. سینتتیک یا مصنوعی
4. استفاده از فاکتورهای رشد

اوتوگرافت

در این روش، استخوانی که قرار است به بخش آسیب دید از بدن خود بیمار تامین می شود. بدین منظور  می توان از استخوان های ران ، لگن و دنده استفاده کرد. مزیت این روش این است که ریسک کمتری در احتمال انتقال بیماری دارد. اما فرد برای انجام آن باید مورد جراحی قرار بگیرد.

آلوگرافت

در این روش، استخوان از یک فرد دیگر یا یک اهدا کننده استخوان گرفته می شود. در این روش احتمال انتقال بیماری به فرد مورد پیوند قرار گرفته بیشتر می شود.همچنین احتمال پس زدن پیوند و بیگانه شمرده شدن سلول های جدید از سوی سیتم ایمنی فرد وجود دارد.

سینتتیک یا مصنوعی

در این نوع پیوند از مواد مصنوعی تولید شده از انواع مواد متخلخل استفاده می شود. همچنین، برخی نیز حاوی پروتئین هایی هستند که از رشد استخوان حمایت می کنند. در صورت استفاده از مواد مصنوعی، روش درمان دیگر از نوع سنتی آن نبوده، و از شروع تا پایان مراحل پیوند ملزم به استراحت مطلق و عدم تحرک هستند.

استفاده از فاکتورهای رشد

استفاده از فاکتور های رشد و مواد جایگزین استخوان هم می تواند برای پیوند استفاده شود. شایان ذکر است که یک روش برای انجام پیوند استخوانی وجود دارد که امروزه بسیار کمتر مورد استفاده قرار می گیرد و آن پیوند استخوان از حیوانات است.

بیشتر بخوانید: شکستگی بعد از تعویض مفصل ران

نقش پیوند استخوان در جراحی های ارتوپدی

پیوند استخوان یک روش درمانی برای درمان شکستگی استخوان است. در طول جراحی که برای رفع آسیب انجام می گیرد، یک میله فلزی برای ثابت نگاه داشتن استخوان به کار می رود. زمانی که استخوان پیوندی در ناحیه ای که دچار شکستگی شده است قرار می گیرد و ترمیم استخوان و رشد استخوان را شبیه سازی می کند.

روش های جایگزین دیگری برای جراحی آسیب های استخوانی وجود دارد که از پیوند استخوان استفاده نمی کند. شما می توانید درباره گزینه های دیگر درمانی با پزشک خود صحبت کنید. ولی تنها پزشک می تواند تشخیص دهد که آیا پیوند استخوان برای شما گزینه مناسبی است یا خیر.

چطور برای جراحی پیوند استخوان آماده شویم؟

قبل از این عمل متخصص ارتوپدی با آزمایش های مختلف، بررسی سوابق وراثتی بیمار و تجویز داروهای خاص شما را برای عمل پیوند آماده می کند. پس از انجام اقدامات اولیه و به منظور جلوگیری از هرگونه عوارض دیگر، بیمار باید سریعا تحت عمل پیوند قرار گیرد.

پیوند استخوان چطور انجام می شود؟

همانطور که اشاره شد، این عمل باتوجه به نوع استخوان پیوندی انواع مختلفی دارد. در همه این روش ها استخوانی که برای پیوند گرفته شده است را خرد می کنند و در این عمل سلول های استخوانی می میرند. پس پیوند این بافت مرده به چه دردی می خورد؟

پاسخ این است که این سلول های استخوانی دارای نوعی پروتئین هستند که با تحریک بافت استخوان در محل آسیب دیده رشد سلول های استخوانی را در این قسمت افزایش می دهند و در نهایت باعث ترمیم بافت آسیب دیده می شوند.

در فاکتور های رشد همانگونه که از نامشان پیداست خود تحریک کننده و عامل رشد و بکثیر سلول های استخوان در بخش آسیب دیده هستند. اما مواد جایگزین معمولا از ماده هیدروکسی آپاتیت که ماده معدنی اصلی سازنده استخوان هستند ساخته می شوند. استفاده از فاکتور های رشد و مواد جایگزین برای پیوند به جای گرفتن استخوان از خود فرد مناسب ترند. در این روش مدت زمان جراحی فرد کوتاه تر است و خون کمتری در طول جراحی از دست می رود.

البته میزان موفقیت در پیوند های انسانی که پیوند از خود فرد یا شخص دیگری انجام می شود بیشتر است. درباره درمان ساییدگی زانو بخوانید.

پیوند  می تواند در استخوان های مختلفی مثل استخوان بازو، تنه ران ، جمجمه ، مچ دست ساق پا و حتی دندان انجام شود.

ویدئو مقابل از دکتر کاوه قرنی زاده را مشاهده نمایید تا با جراحی پیوند استخوان آشنا شوید.

مراقبت های بعد از عمل پیوند استخوان

زمان بهبود عمل پیوند استخوان بسته به زخم، اندازه استخوان پیوند زده شده و ظرفیت بیمار متفاوت است. اما زمان میانگین بین 2 هفته تا 3 ماه به طول می انجامد. بهبود پیوند مستقیم استخوان ممکن است از سه ماه نیز بیشتر شود.

ممکن است بیماران تا 6 ماه از انجام فعالیت های ورزشی سنگین منع شده، و در اولین هفته های پیوند استخوان ملزم به استفاده غذاهای سبک و رژیم غذایی خاص باشند. از طرفی، اعتیاد به هر نوع دخانیات، خصوصا سیگار باید در دوره درمان متوقف شود، زیرا این کار باعث پس زدن عمل پیوند استخوان خواهد شد.

خطرات پیوند استخوان

به طور کلی جراحی پیوند استخوان توسط متخصص ارتوپدی، از ایمنی بالایی برخوردار است، اما مانند دیگر اعمال جراحی خطرات خاص خود را دارد.

• عفونت
• خونریزی
• لخته شدن خون
• آسیب های مغز و اعصاب
• عفونت استخوان های تازه ( بسیار نادر است.)
• درد
• تورم
• پس زدن استخوان پیوند زده شده

برای مطالعه نشانه های نیاز به تعویض مفصل لگن این جا کلیک کنید.

ممکن است بیمار پس از پیوند استخوان نیز به بهبودی کامل نرسد، که دلایل این امر بسته به نوع پیوند، نوع بافت، سن، شرایط بیمار، اعتیاد به مواد دخانی و دیابت متفاوت است.

هزینه جراحی پیوند استخوان

به طور کلی هزینه هایی که باید برای انجام عمل های جراحی انجام شود به عوامل مختلفی وابسته است. شدت و اسیب و محل آن ، نوع و شیوه عمل ، دستمزد پزشک و هزینه های کلینیک یا بیمارستان ،از جمله عوامل اثر گذار بر هزینه های جراحی پیوند استخوان هستند.

کلام آخر

پیوند استخوان روشی برای اعمال بافت استخوانی یا مواد مشابه بر روی استخوان های آسیب دیده است. روش های زیادی از جمله پیوند آلوگرافت، اتوگرافت و پیوند استخوان مصنوعی وجود دارد. چنانچه دچار مشکلات اسکلتی شدید که نیاز به پیوند استخوانی بود، دقت کنید پزشک متبحر و باتجربه ای را برای انجام جراحی انتخاب کنید. انجام جراحی فرایند مهمی است و در هر قسمتی از بدن که باشد نیاز به دقت و مهارت زیادی نیاز دارد. لذا توصیه می شود برای درمان انواع بیماری های ارتوپدی به بهترین متخصص ارتوپدی در شمال تهران مراجعه کنید.

در انتها می توانید سوالات خود را درباره انواع بیماری های ارتوپدی و جراحی های مفصلی از دکتر کاوه قرنی زاده متخصص ارتوپدی و دارای فلوشیپ های مختلف جراحی زانو و لگن در بخش نظرات سایت بپرسید.

سوالات متداول