عفونت بعد از جراحی تعویض مفصل لگن یکی از عوارضی است که احتمال بروز آن بین 1 تا 4 درصد وجود دارد. عفونت ها ممکن است مدت کوتاهی پس از جراحی تعویض مفصل یا سال ها بعد ایجاد شوند. تحقیقات نشان می دهد که پیشگیری از عفونت و سایر عوامل خطر می تواند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به عفونت را کاهش دهد. به منظور آشنایی بیشتر با علل، علائم و درمان عفونت بعد از تعویض مفصل لگن و ران تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
انواع عفونت بعد از تعویض مفصل ران و لگن
عفونتی که پس از تعویض مفصل لگن رخ می دهد، صرفاً تجمع باکتری ها و رشد آن ها در نزدیک مفصل مصنوعی است که منجر به احساس درد و افزایش دما در بیمار می شود. این عفونت بسته به میزان گسترش و نشانه های آن به دو نوع زیر طبقه بندی می شوند.
عفونت سطحی
این نوع عفونت بلافاصله پس از عمل تعویض مفصل رخ می دهد، زیرا ممکن است بیمار قبل از ترک بیمارستان یا مدت کوتاهی پس از آن دچار آن شود. عفونت در این حالت در عمق بدن نیست و بیشتر در زخم سطحی است. درمان این عفونت معمولاً آسان است و معمولاً نیازی به مداخله جراحی ندارد، اما در صورت غفلت ممکن است گسترش یافته و درمان آن دشوارتر شود.
عفونت عمیق
عفونت عمیق بعد از تعویض مفصل لگن، اغلب در بافت های بسیار نزدیک به مفصل رخ می دهد. این نوع می تواند هفته ها، ماه ها یا حتی سال ها پس از فرآیند نصب مفصل ایجاد شود. درمان این نوع معمولاً نیاز به مداخله جراحی برای تمیز کردن زخم و رفع علائم عفونت دارد. بی توجهی به درمان این نوع عفونت ممکن است به مرور زمان منجر به شل شدن مفصل و ناپایداری آن در استخوان ها شود.
علت عفونت بعد از تعویض مفصل لگن چیست؟
بیشتر اوقات علت این عفونت باکتری هایی است که وارد زخم می شوند یا از طریق خون به مفصل می رسند. گاهی اوقات عفونت هیچ ارتباطی به مفصل لگن ندارد. به عنوان مثال یکی از راه هایی که ممکن است عفونت وارد خون شود و به مفصل منتقل شود، زخم یا عمل های دهان و دندان است.
عوامل موثر در بروز عفونت مفصل مصنوعی لگن
مشخص است که سیستم ایمنی بدن فرآیند خلاص شدن از شر باکتری ها و ویروس هایی را که بدن را تهدید می کنند، بر عهده می گیرد. به همین علت برخی عواملی وجود دارند که ممکن است احتمال عفونت را پس از تعویض مفصل لگن افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:
- اضافه وزن و چاقی
- سیگار کشیدن
- بیماری های مزمن مانند دیابت
- بیماری های نقص سیستم ایمنی بدن مانند ایدز
- آرتریت روماتوئید
- استفاده بیش از حد از داروهای ضد التهابی (کورتیکواستروئیدها)
- تزریق بالای دوز کورتیزون
علائم عفونت بعد از تعویض مفصل لگن
در روزهای اول پس از جراحی، درد و تورم طبیعی است و به احتمال زیاد نشان دهنده هیچ عفونتی نیست. همچنین ممکن است در اطراف مفصل گرما و مقداری قرمزی وجود داشته باشد و این نیز در آن دوره کاملا نرمال است.
اما حالت غیرطبیعی زمانی است که درد با گذشت زمان افزایش می یابد و وضعیت بیمار بدتر می شود. در این صورت بیمار باید با پزشک معالج مراجعه کند. تشخیص زودهنگام عفونت درمان را بسیار آسان می کند، بنابراین تماس با پزشک در صورت وجود علائم غیر طبیعی بسیار ضروری است.
مهمترین نشانه ها و علائم عفونت مفصل مصنوعی لگن بعد از جراحی عبارتند از:
- تورم در محل جراحی
- احساس درد فزاینده و مشکل در حرکت مفصل
- گرمی و قرمزی اطراف مفصل
- ترشحات ناشی از زخم
- تب
- تعریق در هنگام خواب و دمای بالای بیمار
تشخیص عفونت بعد از تعویض مفصل لگن
با وجود علائم غیر طبیعی عد از عمل، پزشک آزمایش هایی مانند آنالیز CRP و ESR را برای ارزیابی احتمال عفونت انجام می دهد. با عفونت پروتز لگن، جراح سعی می کند که ارگانیسم یا باکتری که عفونت را موجب شده است تشخیص دهد. در این موارد پیشنهاد می شود که نمونه ای از ناحیه لگن گرفته شود.
این مایع نمونه برداری شده از لگن به آزمایشگاه فرستاده می شود و مورد سنجش قرار می گیرد. تشخیص نوع باکتری در ناحیه می تواند به نحوه درمان و تجویز نوع دارو کمک کند. همچنین، در موارد حاد و عفونت های عمیق، پزشک عکس برداری را برای بررسی میزان آسیب تجویز می کند.
درمان عفونت بعد از تعویض مفصل لگن و ران
به طور کلی، روش درمان به نوع باکتری و میزان عفونت (سطحی یا عمقی) بستگی دارد. در هر حال روش های درمان عفونت مفصل مصنوعی لگن عبارتند از:
درمان عفونت سطحی بعد از تعویض مفصل لگن
معمولا پس از تشخیص عفونت، داروهای آنتی بیوتیک برای از بین بردن باکتری تجویز می شود. در عفونت های سطحی، بیمار علاوه بر آنتی بیوتیک های موضعی مقداری آنتی بیوتیک خوراکی یا تزریقی مصرف می کند و تا مدت معینی به این درمان ادامه می دهد. اگر چه در عفونت های عمیق، دارو درمانی به تنهایی کافی نیست، اما به عنوان درمان تکمیلی توصیه می شود.
درمان عفونت عمیق بعد از تعویض مفصل لگن
درمان عفونت شدید بعد از تعیض مفصل لگن پیچیده تر از حالت سطحی است، زیرا به دلیل وجود باکتری در محل های عمیق نزدیک به مفصل مصنوعی نیاز به مداخله جراحی دارد. هر چه دوره عفونت بدون درمان طولانی تر باشد، درمان دشوارتر می شود. دو راه اصلی برای درمان این عارضه وجود دارد:
پاکسازی زخم و عفونت
اگر عفونت عمیق، اما در مراحل اولیه (معمولاً چهار هفته اول) باشد، این روش درمانی قابل پیگیری است. در این روش پزشک با جراحی زخم را باز و به مفصل مصنوعی دسترسی پیدا می کند. سپس، نواحی عفونی را تمیز می کند و بافت های ناسالم آسیب دیده در اثر عفونت را از بین می برد.
همچنین در حین جراحی از زخم نمونه برداری می شود تا کشت آن برای تعیین نوع باکتری و آنتی بیوتیک مناسب برای از بین بردن آن انجام شود. پس از جراحی آنتی بیوتیک هایی را برای بیمار تجویز می کند که بیمار برای مدت معینی آنها را مصرف می کند.
جراحی دوباره تعویض مفصل مصنوعی
جراحی تعویض مفصل لگن نسبت به روش اول دشوارتر است. این روش در مواردی که که باکتری ها به سطح مفصل مصنوعی چسبیده و غشایی در اطراف آن تشکیل داده اند، انجام می شود. این روش شامل دو مرحله است:
در قدم اول پروتز قبلی لگن برداشته می شود. استخوان ها و پروتز تمیز می شوند، سپس مفصل موقت (اسپیسر سیمانی) در این ناحیه قرار داده می شود تا حرکت لگن قابل انجام شود و آنتی بیوتیک تجویز میشود.
در مرحله دوم، بعد از 6 تا 8 هفته که از جراحی اولیه که علائم عفونت از بین رفته است، عمل دوباره برای قرار دادن پروتز اصلی انجام می گیرد.
کلام آخر
احتمال خطر عفونت بعد از تعویض مفصل لگن وجود دارد، اما انتخاب جراح خوب و رعایت مراقبت های بعد از تعویض مفصل لگن می تواند از بروز آن جلوگیری کند. عفونت های سطحی اغلب با مصرف آنتی بیوتیک درمان می شوند.
به یاد داشته باشید که اکثر عفونت های مفاصل را نمی توان با آنتی بیوتیک های خوراکی یا داخل وریدی ساده درمان کرد. لذا در موارد عفونت های عمیق انجام جراحی برداشتن زخم، عفونت و حتی جراحی مجدد تعویض مفصل لگن ضروری است. در پایان توصیه می شود به منظور جلوگیری از عفونت های عمیق، در صورت مشاهده علائم غیر طبیعی به بهترین جراح لگن در تهران مراجعه کنید.