از علل تا درمان درد زانو

زانو یکی از آسیب پذیرترین مفاصل بدن است که وزن بدن را تحمل می کند، در نتیجه مشکلاتی مانند درد را ایجاد می کند. زانو درد ناشی از آسیب به مفصل زانو یا یک بیماری بر آن تأثیر گذاشته و این شرایط باعث آسیب به رباط ها، بورس ها و تاندون های اطراف زانو می شود. در برخی موارد پیچیده نیز می تواند رباط ها، غضروف، غضروف مفصلی و استخوان های داخل مفصلی را تحت تاثیر قرار دهد. اما سوال اینجاست که علت زانو درد چیست؟ آیا درمان زانو درد در خانه امکان پذیر است؟ به منظور آشنایی بیشتر با علل، علائم و درمان زانو درد تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

علت درد زانو چیست؟

زانو درد یا گونالژیا به هر دردی گفته می‌شود که در زانو به دلایل متعددی مانند ضربه، فشار شدید به زانو و یا به دلیل بیماری هایی مانند آرتروز در زانو ایجاد می‌شود. به طور کلی، علل شایع زانو درد عبارتند از :

1. کشیدگی زانو به دلیل ورزش یا دویدن طولانی
2. التهاب در زانو: مانند تاندونیت، آرتروز زانو و آرتریت روماتوئید (روماتیسم)
3. استئونکروز آسپتیک (یا نکروز آوسکولار): وضعیتی که در آن خون رسانی به بافت استخوانی کاهش می یابد و باعث درد، تورم و در نهایت فروپاشی استخوان می شود.
4. بورسیت زانو: بورس، کیسه ای است حاوی کمی مایع که در زیر پوست بالای مفصل قرار دارد. حرکاتی مانند خم شدن، افتادن یا زانو زدن بورس را تحریک می کند و باعث درد و تورم می شود.
5. بروز شکستگی یا آسیب های استخوانی: این وضعیت باعث دررفتگی مفصل زانو یا پارگی رباط ها و تاندون ها می شود.
6. آسیب زانو: که ممکن است شامل انواع آسیب های ورزشی یا سانحه باشد.
7. بروز عفونت های باکتریایی زانو
8. ابتلا به برخی بیماری ها: برخی بیماری ها مانند لوپوس اریتماتوز، نقرس، کم خونی سلول داسی شکل و بیماری کرون باعث درد زانو می شود.

عوامل خطر زانو درد

اگرچه زانو دارد به واسطه پیری و استفاده بیش از حد از این مفصل دچار درد می شود، اما احتمال بروز درد زانو در موارد زیر افزایش می یابد:

سن: این بیماری با افزایش سن بسیار شایع است.

عدم تحرک: اگرچه استرس شدید می تواند باعث درد زانو شود، اما عدم تحرک نیز ممکن است منجر به درد در نتیجه سفت شدن استخوان ها شود.

عوامل ژنتیکی: برخی از شرایط ژنتیکی ممکن است منجر به درد زانو شوند. برای مثال آرتریت دژنراتیو که به طور گسترده در بین زنان شیوع دارد و بیشتر مفاصل از جمله مفاصل دست را تحت تاثیر قرار می دهد و منجر به برجستگی های استخوانی در این مفاصل یا زانو می شود.

افزایش وزن: همانطور که مشخص است زانوها وزن کل بدن را تحمل می کنند و هر چه وزن بیشتر باشد درد زانو بیشتر می شود و بالعکس کاهش وزن به درمان زانو درد کمک می کند .

بارداری: زانو درد برای زنان باردار در حالت ایستادن طولانی مدت شایع است، به خصوص اگر وزن زن در دوران بارداری به میزان قابل توجهی افزایش یافته باشد و درمان زانو درد برای زنان باردار استراحت و رعایت رژیم غذایی سالم برای جلوگیری از زیاده‌روی است.

علائم زانو درد

زانو درد هنگام پایین آمدن از پله ها یا هنگام راه رفتن، ایستادن یا بالا رفتن به دلیل حرکت مفصل در زانو ظاهر می شود و درد زانو ممکن است با علائمی همراه باشد که نیاز به مشاوره با پزشک دارد، مانند:

• تورم مفصل زانو
• سفتی مفصل
• تغییر در شکل اندام یا مفصل آسیب دیده
• ترک خوردگی پوست زانو در محل آسیب
• علائم آسیب عصبی یا رگ های خونی مانند: بی حسی زانو، سوزن سوزن شدن، سوزن سوزن شدن، آبی شدن پوست، یا احساس سرما در پوست
• ناتوانی در حرکت دادن زانو
• ناتوانی در تحمل هر گونه وزن بر روی مفصل
• تورم در عرض 30 دقیقه پس از آسیب
• تورم و درد زانو که پس از دو روز درمان خانگی بهبود نمی یابد.

توجه داشته باشید برخی زانو دردها با گذشت زمان باعث بدشکلی و انحنای مفصل شده و در صورت غفلت از درمان، این امر ممکن است منجر به ناتوانی در حرکت و انجام وظایف و کارهای خانه شود.

درد زانو چگونه تشخیص داده می شود؟

از مهمترین روش های تشخیص زانو درد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بررسی بالینی قدرت و انعطاف عضلات ساق، میزان خم شدن زانو، سپس معاینه تاندون ها و ارزیابی شدت درد و تحرک زانو در موقعیت های مختلف.
• اشعه ایکس: برای مشاهده هرگونه تغییر در غضروف یا استخوان و معاینه مفصل زانو.
• ام آر آی (MRI): این نوع تصویربرداری به تشخیص دقیق آسیب مفصل زانو و علت بروز درد زانو کمک می کند.

درمان زانو درد

به طورکلی، درمان درد زانو می تواند شامل طیف وسیعی از روش ها باشد، از جمله:

1. درمان دارویی زانو درد
2. درمان جراحی زانو درد
3. درمان خانگی زانو درد
4. درمان با ورزش برای درد زانو

1- درمان دارویی زانو درد

پزشک ممکن است یکی از داروهای زانو درد زیر را تجویز کند :

• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی: مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و دیکلوفناک سدیم، به ویژه اگر درد زانو نتیجه آرتریت باشد.
• تزریق کورتیکواستروئید: که به تسکین درد زانو، به ویژه همراه با آرتروز کمک می کند و اثر این تزریق ها تا چند ماه باقی می ماند.
• استفاده از روان کننده ها: از جمله تزریق اسید هیالورونیک که با تحریک سلول های موجود در غضروف به ترمیم غضروف به حالت طبیعی خود کمک می کند و همچنین به تسهیل حرکت و ایجاد احساس صافی و کاهش درد زانو کمک می کند.

---

2- درمان جراحی زانو درد

برخی از موارد زانو درد نیاز به درمان جراحی و تعویض مفصل زانو دارند. گزینه‌ها عبارتند از:

جراحی آرتروسکوپی زانو: یک روش جراحی رایج که به پزشک این امکان را می دهد تا از طریق سوراخ های کوچک و دوربین فیبر نوری به داخل زانو نگاه کند .از طریق این روش جراح می تواند بسیاری از آسیب های زانو را ترمیم کرده و قطعات کوچک استخوان یا غضروف را بردارد. اغلب در کلینیک های خارجی انجام می شود.

تعویض جزئی زانو: جراح قسمت های آسیب دیده زانو را با قطعات پلاستیکی یا فلزی تعویض می کند.

تعویض کامل زانو : در این روش زانو با یک مفصل مصنوعی جایگزین می شود .

---

3- درمان خانگی زانو درد

علاوه بر درمان زانو درد با روش های پزشکی، برخی از روش های خانگی می توانند به درمان زانو درد کمک کنند ، از جمله:

• استراحت کنید و با یک بالش کوچک زیر زانو از ناحیه آسیب دیده محافظت کنید.
• با استفاده از کمپرس سرد به مدت 10 تا 20 دقیقه، 3 بار یا بیشتر در روز به مدت دو روز به کاهش زانو درد و تورم کمک کنید.
• پس از 48 تا 72 ساعت، اگر تورم از بین رفت، کمپرس گرم با تمرینات سبک برای حفظ انعطاف پذیری اعمال می شود.
• از بانداژ فشاری استفاده کنید و ناحیه آسیب دیده را با یک باند الاستیک بپیچید تا تورم کاهش یابد.
• برای کاهش تورم زانو را روی بالش قرار دهید.
• برای تسکین درد زانو و بهبود جریان خون زانو را به آرامی ماساژ دهید .

---

4- درمان زانو درد با ورزش

یکی از روش های کاهش درد زانو، انجام ورزش های ساده مانند پیاده روی، شنا و فعالیت های آبی است. اغلب بیماران در اثر فعالیت های بیش از حد می توانند پیاده روی در آب و ورزش های ملایم در آب را انتخاب کرده تا درد ناشی از فعالیت را کاهش دهند. همچنین، به برخی از بیماران فیزیوتراپی همراه با حرکات ورزشی مربوط به زانو توصیه می شود که می تواند درد را تا حد زیادی کاهش دهد.

راه های دیگر برای درمان زانو درد

روش های دیگری را می توان برای درمان زانو درد استفاده کرد که مهمترین آنها عبارتند از:

• کشیدن آب زانو: بیماران اغلب از درمان کشیدن آب زانو می ترسند، زیرا معتقدند که خروج این مایعات منجر به بدتر شدن عملکرد زانو می شود و این درست نیست. این روش به کاهش درد و بهبود دامنه حرکتی بیمار کمک می کند، با این حال توجه داشته باشید که کشیدن آب زانو برای همه افراد مناسب نیست.
• تزریق کورتون: چنین روش درمانی به شدت به تشخیص کمک می کند و منجر به از بین رفتن سریع درد می شود. اگرچه درمان با تزریق کورتون موقتی است، اما تکرار این روند بیش از یک بار در هر سه تا شش ماه توصیه نمی شود.
• فیزیوتراپی: این روش به تقویت عضلات اطراف ناحیه زانو، تسهیل حرکت و تسکین درد کمک می کند و همچنین از بروز آسیب یا تشدید بیشتر آنها جلوگیری می کند.

نکاتی برای مقابله با درد زانو

برای کاهش و همزیستی بیماری بهتر است دستورالعمل های زیر رعایت شود و از جمله اقداماتی که باید رعایت شود موارد زیر است:

1. کفش مناسب بپوشید و از کفش های تنگ یا کفش های پاشنه بلند خودداری کنید.
2. اگر از اضافه وزن رنج می برید، با رعایت یک رژیم غذایی سالم و ورزش مناسب، آن را کاهش دهید.
3. ورزش‌هایی را انجام دهید که عضلات اطراف زانو را تقویت می‌کنند، ورزش هایی که به تسکین درد زانو کمک می‌کنند و از ورزش هایی که باعث افزایش آن می‌شوند اجتناب کنید.
4. به جای دویدن های سریع، پیاده روی و شنا را جایگزین کند.

عوارض زانو درد

عوارض زانو درد بسته به علت درد و میزان پیشرفته بودن شرایط متفاوت است و ممکن است شامل شرایط زیر باشد:

• افزایش درد و سختی تحمل، به طوری که بیمار قادر به ایستادن یا راه رفتن نیست.
• آسیب به غضروف و رباط ها
• عفونت مفاصل و استخوان
• عوارض عروقی و عصبی در صورت آسیب دیدگی زانو
• پوکی استخوان و قرار گرفتن آسان در معرض آسیب ها و شکستگی ها

کلام آخر

زانو به عنوان یکی از اصلی ترین مفصل های بدن شناخته می شود که وزن را تحمل می کند. به همین علت ممکن است که آسیب های متفاوتی از به واسطه فعالیت بیش از حد، افزایش سن، یا آسیب های ناشی از ضربه یا ورزش به وجود آید. به طورکلی درد زانو یکی از مشکلات شایع در این مفصل است که می تواند دامنه حرکتی بیمار را کاهش داده و حتی حرکت را برای وی دشوار کند. اگرچه روش های درمان زانو درد در خانه می تواند به آسیب های جزئی زانو کمک کند، اما برخی دردها نیاز به درمان پزشکی دارند. در نهایت توصیه می شود برای کاهش درد و درمان مناسب زانو به بهترین متخصص ارتوپد مراجعه نمایید.